Het Brusselse Gewest hangt budgettair in de touwen. Het stapelt de begrotingstekorten verder op. De schuld dreigt verder te escaleren tot nagenoeg 300% van de middelen over 5 jaar. Navenant verdringt de rentesneeuwbal elke ruimte voor beleid.
Zoals voor ondernemingen in moeilijkheden staat het Brusselse Gewest voor de uitdaging een turnaround te realiseren.
Dat zal de inzet zijn voor de komende regeerperiode. Eerste opdracht bestaat erin deze uitdaging te erkennen, met een sense of urgency. Om dan vervolgens niet op bedeltocht te gaan, maar het politieke bedrijf te herstructureren, met meer efficiëntie en slagkracht.
Het klopt dat de opeenvolgende crisissen van de covidpandemie, de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis gaten hebben geslagen in de Brusselse schatkist. De steun vanuit het gewest was ook nodig voor tal van bedrijven en burgers. Het klopt eveneens dat Brussel veel nieuwkomers aantrekt, die in precaire toestand hun weg zoeken.
Maar onder deze externe crisisgolven blijft het gewest worstelen met het interne probleem van een versnipperde bestuurlijke organisatie. De versnippering tussen gewest en 19 gemeenten, en ook de silo’s van gewestelijke administraties, agentschappen, vzw’s allerhande… het weegt op de slagkracht van een grootstedelijk beleid. In beleidsmiddens groeit weliswaar het besef dat dit anders moet, maar acties blijven uit.
Niet enkel bestuurlijke hervormingen zijn nodig, maar ook hervormingen in het beleid. Dat begint met een focus op een hernieuwde aantrekkingskracht van het Brusselse Gewest als economisch centrum. Maak Brussel beter bereikbaar én leefbaar voor talent, inzetbaar in de vele kennisbedrijven in de Europese hoofdstad. Creëer ruimte en administratieve en fiscale lastenverlichting voor bedrijven. Maak de grote groep jongeren - de reserve van arbeidskrachten - inzetbaar en geef daartoe ook lokale diensten een boost.
Investeren in Brussel als economisch centrum vormt dé hefboom voor een Brusselse turnaround. Meer bedrijven, meer talent aan de slag, ook lokaal talent… het betekent meer welvaart voor de betrokkenen en evenzeer meer fiscale inkomsten en minder sociale uitgaven voor de Brusselse begroting. Ook dat is, naast bestuurlijke vereenvoudiging, de weg naar een budgettaire sanering. Die sanering is noodzakelijk om de broodnodige investeringen te kunnen doen die Brussel aantrekkelijker moet maken voor bedrijven en talent.
Het Brusselse Gewest verdient hierbij ook de steun en medewerking van de federale overheid en de andere regio’s, inzonderheid het omliggende Vlaanderen. Ook zij hebben sleutels in handen, bijvoorbeeld voor een betere mobiliteit in Brussel en de brede Rand, goed onderwijs voor Brusselse ketjes, ontwikkeling van ruimte voor bedrijven op de gewestgrens, verankering van de Europese instellingen, flexibele arbeidsmarkt… Een Brusselse turnaround vergt een totaalvisie voor de hele metropool, met een sterke betrokkenheid van de Vlaamse en federale overheid.
De budgettaire toestand van Brussel is zeer ernstig, maar zeker niet hopeloos als er nu overgegaan wordt tot ingrijpende acties.
